venerdì 1 luglio 2016

Pema e qershise - prejardhja, mite e legjenda rreth saj


Qershia si frut dhe pema e saj jane cituar në poezinë e Lorkës e të Nerudës dhe është protagoniste e shumë shprehjeve popullore.
Në 1400 ky frut pikturohej në disa kuadro me subjekt fetar.

Emri qershi vjen nga greqishtja Kerasos, prej së cilës kanë dalë cherry (anglisht), cerise (frengjisht), cereja (portugalisht), cereza (spanjisht)...
Për sa i përket prejardhjes thuhet se u importua nga Turqia në Romë në 72 a.c e që këtu u kultivua dhe u përhap në të gjithë perandorinë.
Ne 1700 kultivimi i saj filloi të përhapej në të gjithë Europën dhe në vitin 1900 bëhet sagra e parë e qershisë në Marosita.

Per këtë pemë me lule të bukura rrëfehen një sërë mitesh, pothuaj nga e gjithë bota.
Në mitologjinë greke ishte pema e shenjtë e Afërditës (perëndia e dashurisë) dhe frutet e saj duket se sillnin fat të dashuruarve.
 Në Sicili thuhet se nëse deklaratat e dashurisë bëhen poshtë një peme qershie, do të jenë gjithmonë me fat.
Legjendat Saksone tregojnë se pemët e qershive fshehin hyjnitë që mbrojnë natyrën.

Në Finlandë thonë se ngjyra e kuqe e këtij fruti është simbol i mëkatit.

Në folklorin anglez thuhet se të shohësh në ëndërr një pemë qershie paralajmëron fatkeqësi, ndërsa në Kinë përfaqëson bukurinë femërore.

 Japoni lulja e pemës së qershisë është simbol i kombit, duke dhënë shpjegimin për ngjyrën rozë të luleve: në fillim ishin të bardha, por më pas, petalet u bënë të kuqe nga gjaku i luftëtarëve të atdheut, edhe per faktin se trupi i tyre pushonte poshtë pemëve të qershive.
Edhe samurajt që vendosnin të vetvriteshin, duket se zgjidhnin ta bënin pikërisht poshtë këtyre pemëve.

Bestytni ne lidhje me pemen e qershise

Mos harroni të shprehni tre dëshira herën e parë brenda vitit që hani qershi. 
Mbillni një pemë qershie pranë shtëpisë suaj, nëse doni të ruani atë nga dukuritë e ndryshme natyrore, por mos i këpusni degët e lulëzuara për të zbukuruar shtëpinë, sepse humbasin vetite magjike që përcjell kjo pemë.

Mbledhja e frutave bëhet zakonisht në qershor, ditet e para të këtij muaji, pasi më pas pushtohen nga larvat e vogla të bardha të quajtura, ndërsa ka të tjera fruta më të vona, që piqen aty nga gjysma e muajit korrikut.

mercoledì 15 giugno 2016

Roses
















sabato 4 giugno 2016

Po zemra, zemra ku ...



"Një fëmijë më pyeti: "Po zemra a rrin gjithmonë në të njëjtin vend, apo, nganjëherë, zhvendoset?  Njëherë shkon djathtas, njëherë shkon majtas?"

Unë:"Jo, zemra qëndron gjithmonë në të njëjtin vend, në anën e majtë..."

E ndërkohë mendova:",,, pastaj një ditë, do të rritesh. e atëherë do ta kuptosh se zemra jeton në mijëra vende të ndryshme, por nuk banon në asnjë prej tyre.

Të vjen në fyt, kur je i emocionuar. ose rrëzohet në stomak, kur ke frikë ose kur të lëndojnë.
Ka raste kur do ti shtojë rrahjet dhe do të të duket sikur po të del nga kraharori. Por, herë të tjera, nderron rolet me trurin.

Kur të rritesh, do të mësosh të marrësh zemrën tënde në duar e ta besosh në duart e të tjerëve. Dhe, në të shumtën e herëve, do të ta kthejnë mbrapsht paksa të dëmtuar. Por ti mos u shqetëso. Do të jetë e bukur gjithsesi. O, ndoshta, do të jetë akoma më e bukur. Por këtë, do ta kuptosh vetëm pas shumë e shumë kohësh.

Do të përjetosh ditë në të cilat do të mendosh se nuk e ke më një zemër. Sikur e ke humbur. Dhe do të të merret fryma duke e kërkuar në një kujtim, në një aromë, në shikimin e një kalimrtari, në xhepat e vjetëruar të një mantoje të shpërdoruar.

Pastaj, do të vijë një ditë, paksa e ndryshme, paksa e veçantë, më e rëndësishme se të tjerat... në të cilën do të kuptosh se sa e rëndësishme është të dhurosh zemrën tënde, sepse vetëm duke dhënë dashuri, merr kuptim jeta jote...

(burimi: web, nga ital.- shqip M.C)

image gif  Google+

lunedì 30 maggio 2016

Histori e shkurtër - Përrallë për budallenjtë (Afrike-Senegal)



Histori nga ato qesh e qaj   Shumë kohë më parë në botë, budallenjtë ishin të paktë në numër, në krahasim me sot.
Kur gjenin ndokund një të tillë, e largonin menjëherë nga vendi.
Në ditët e sotme, do të duhet të largosh pothuaj gjysmën e banorëve dhe nuk do të ishte e mjaftueshme. Por si shpjegohet që ka kaq shumë budallenj mes nesh?
Ja si kanë shkuar gjërat...


 Një ditë tre budallenj të cilët ishin dëbuar nga një fshat, për shkak se merreshin shume me thashetheme, u gjendën në një udhëkryq dhe thanë: "Ndoshta do të bëjmë diçka të dobishme nëse bashkojmë zgjuarsinë e tre kokave budallaqe."
E vazhduan rrugën së bashku; pas pak kohe, arritën para një kasolleje, nga e cila doli një i moshuar, i cili i pyeti: "Ku po shkoni?"
Budallenjtë ngritën supet dhe u përgjigjën:"Ku të na shpien këmbët. Na kanë dëbuar nga fshati për shkak të idiotllëkut tonë."
I moshuari u përgjigj: "Atëherë hyni brenda. Do t'ju vë në provë."
Ky i fundit kishte tre vajza edhe ato budallaqe ishin dhe u tregua i ndjeshem ndaj tyre...
Të nesërmen, i tha budallait të parë: " Ti, do të shkosh për peshkim!"
Të dytit:"Shko në pyll dhe sillmë një gur të madh të lidhur me litare të bërë gërshet!"
Pastaj të tretit: "Ndërsa ti do të më sjellësh arra kokosi!"

Të tre budallenjte morën një enë, një sëpatë dhe një shkop, e u nisën për rrugë.
I pari u ndal pranë detit për të peshkuar. Kur ena e tij u mbush plot, papritur e mori etja: hodhi të gjithë peshqit në ujë dhe u kthye në shtëpi për të pirë ujë.
 I moshuari e pyeti: "Ku janë peshqit?" E ai u përgjigj:"I hodha përsëri në det. Sepse më mori etja e kam ardhur me të shpejtë në shtëpi për të pirë ujë.
I moshuari u inatos keq dhe e pyeti: "Nuk mund të pije ujin e detit ti?"
Budallai u përgjigj: "Nuk me erdhi në mendje..."
Gjatë kësaj kohe, i dyti budalla, që kishte shkuar në pyll, po përgatitej të kthehej në shtëpi; i ishte kujtuar se nuk kishte litar që të lidhte gurët e mëdhenj. Ndaj po vraponte për në shtëpi për të gjetur një të tillë.
I moshuari u inatos edhe më shumë. "Përse nuk e ke lidhur gurin me një nga litarët?"
Ai u përgjigj:"Nuk më erdhi në mendje..."
 Budallai i tretë hipi në pemën e palmës së kokosit, u tregoi frutave shkopin e tij dhe u tha: "Ti duhet të lëshosh përtokë këto arra kokosi, e kuptove apo jo?"
 Zbriti dhe filloi të godiste pemën me shkop. Por nuk ra asnjë kokërr. Kështu edhe ai u kthye në shtëpi me duar bosh.
E përsëri u inatos i moshuari: "Po kur ti ishe sipër në pemë, përse nuk i këpute frutat me dorë?"
Ai u përgjigj:"Nuk më erdhi në mendje..."

I moshuari e kuptoi se nuk do të kishte për të bërë asgjë të vlefshme me ato tre budallenj. 
I martoi me tre bijat e tij budallaqe dhe i dëboi që të gjithë. 
Budallenjtë dhe gratë e tyre ndërtuan strehë dhe jetuan mirë e keq. 
Bënë fëmijë aq budallenj sa veten e tyre, kasollet u shumuan dhe budallenjtë u përhapën në të gjithë botën. 

(burimi web shqip M.C )


mercoledì 25 maggio 2016

Përgjigjja iken tej, me erën - Bob Dylan

...Ikën tej me erën




gif - pinterest
Sa rrugë duhet të përshkruaj një njeri
Para se ta quajmë "njeri"

Eh, e në sa detëra duhet të fluturojë një pëllumb i bardhë
Para se të qetohet mbi rërë?

Eh, e sa herë duhet të fluturojnë predhat nga një top
Para se të ndalohen përgjithmonë?

Përgjigjja, mik, ikën tej me erën
Përgjigjja ikën tej me erën

Sa herë një njeri duhet të shohë lart
Para se të shohë qiellin?

Eh, e sa veshë duhet të ketë një njeri
Para se të dëgjojë njerëzit të qajnë?

Eh, e sa vdekje do të duhen, që ai të dijë
Se kanë ikur shumë persona nga kjo jetë?

Përgjigjja, mik, ikën tej me erën
Përgjigjja ikën tej me erën

Sa vite mund të rezistojë një mal
Para se të zhduket, i gëlltitur nga deti?

Eh, e sa vite duhet të jetojnë ca njerëz
Para se të njohin se ç'është liria?

Eh, e sa herë duhet të kthejë kokën në anën tjetër një njeri
Duke u shtirur se nuk sheh?

Përgjigjja, mik, ikën tej me erën
Përgjigjja ikën tej me erën...



shqip M.C

domenica 8 maggio 2016

Mami, tregomë një përrallë -Princesha dhe fëmija





***
Na ishte njëherë një mbret që kishte një vajzë shumë të bukur dhe shumë të mençur. Mirëpo princesha vuante nga një sëmundje e panjohur.
Me kalimin e viteve vajza rrritej, por edhe sëmundja shtonte dhembjet dhe e lodhte edhe më shumë.
Shumë mjekë kishin tentuar që ta kuronin, por asnjëri prej tyre nuk kishte mundur që të gjentë ilaçin për sëmundjen e saj.
Një ditë në oborrin mbreteëror, erdhi një i moshuar. Për të thuhej se ruante brenda vetes sekretin e jetës.
Të gjithë oborrtarët e mbretërisë i kërkuan atij që të ndihmonte princeshën e bukur të shërohej.
Ai i dha vajzës një shportë të thurur  të mbyllur me kapak, dhe i tha: "Merre e kujdesu për të. Do të të shërojë."
Ajo e mori ndër duar plot gëzim, por kur e hapi mbeti tepër e habitur.
Në të vërtetë, brenda në shportë ishte një fëmijë, i sfilitur prej sëmundjes, akoma më i varfëruar dhe i lodhur se ajo.
E në shpirtin e saj nisi të rritej mëshirimi. Pavarësisht dhimbjeve të saj, ajo e mori fëmijën në krahë dhe nisi ta përkëdhelte e ti buzëqeshte.
Kaluan muaj e princesha nuk mendonte për asgjë tjetër, veçse për fëmijën.
E ushqente, e përkëdhelte, i buzëqeshte. Edhe natën i rrinte te koka dhe i fliste me përzemërsi. Edhe pse gjithë kjo ishte shumë e lodhshme dhe e dhimshme për të.
Pothuaj shtatë vjet më vonë, ndodhi diçka e çuditshme.
Një mëngjes, fëmija filloi të fliste, të buzëqeshte dhe të ecte.
Princesha e mori në krahë dhe filloi që të vallzonte, të qeshte dhe të këndonte.
E bukur dhe krahlehtë si asnjëherë si asnjëherë në jetën e saj.
Pa e kuptuar ishte shëruar edhe ajo.

marre ne web shqip M.C

venerdì 6 maggio 2016

Ne...moj dritë





 Ne njerëzit që jetojmë me zemër

jemi qenie të ngrënshme

Mund të na hanë ata që gënjejnë

Ata që mashtrojnë

Ata që sapo kthen kokën të përgojojne

Mund të na hanë ata të harrojnë


Ata që bëjnë sikur s'të njohin

Ata që t'i dinë dobësitë

E aty duan me t'goditë

Ata që nuk të vlerësojnë

punën,

mundin,

sakrificën,

Ata që nuk të respektojnë

 mendimin,

zgjidhjen,

zgjedhjen,

Ne - njerëzit që jetojmë me zemër

jemi qenie të ngrënshme

Mund të na hanë

ata që lëndojnë,

plagojnë,

 vrasin

Ne - njerëzit që jetojmë

 me zemër,

me trup,

me shpirt

Jemi qenie të ngrënshme.

Mund të na gllabërojnë ata...

Ata që s'kanë zemër

Ata që s'kanë shpirt

Ata që n'mendje s'kanë dritë ...

Ki kujdes
Por mos ki frikë
Se terri
 S'terron  dot dritën
Moj drite!!!✨

©M.C maj 2016


‘Vrapo te shkruash jeten’ ~kthim ne bankat e shkolles~

  Vjersha, perralleza e thenie  te Gianni Rodarit  një shkrimtar, pedagog,t gazetar dhe poet italian, i specializuar në tekste për fëmijë dh...